اضطرار و شرایط آن
در لغت به معنی ناچاری و درماندگی میباشد و در حقوق جزا یعنی وضع اضطرارآمیز به آنچنان وضعی گفته میشود که انسان برای حفظ جان یا مال یا حق خود یا دیگری ناچار از ارتکاب جرم شود که در قانون مجازات اسلامی مشخص شده است.
شرایط تحقق اضطرار
۱. بروز خطر شدید
۲. ضرورت ارتکاب جرم
۳. عدم مداخله عمدی مرتکب در ایجاد خطر
۴. تناسب جرم با خطر موجود
۵. نداشتن وظیفه مقابله با خطر
برای مشخص شدن موضوع چند نمونه از مصادیق قانونی اضطرار را بیان میکنیم:
۱. سقوط مجازات در سرقت اضطراری
۲. سقوط کیفر رجم در زنا با عذرهای موجه
۳. سقوط مجازات حد مسکر در موارد اضطراری
۴. سقط جنین برای نجات جان مادر
۵. تخریب برای حفاظت در برابر آتش سوزی
۶. اضطرار راشی و منع تعقیب کیفری یا مجازات وی